Συμπτώματα

1. Έντονη αδυναμία, κούραση

2. Ίκτερος (κίτρινο χρώμα δέρματος και ματιών)

3. Ναυτία, Eμετοί, Διάρροιες

4. Αίσθημα βάρους στο δεξιό άνω μέρος της κοιλιάς

5. Σκοτεινόχρωμα ούρα (σαν κονιάκ)

6. Αποχρωματισμός κοπράνων (σαν στόκος)

7. Ανορεξία

8. Πυρετός

Η οξεία ηπατίτιδα εμφανίζεται λίγες εβδομάδες έως μήνες μετά την είσοδο του ιού της ηπατίτιδας στο ανθρώπινο σώμα. Μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα ή να είναι πολύ ήπια και μη ειδικά.  Μερικές φορές η οξεία ηπατίτιδα περνάει χωρίς να προκαλεί μόνιμη βλάβη στο συκώτι.  Άλλοι τύποι μπορούν να παραμένουν για πολλά χρόνια (χρόνια ηπατίτιδα) προκαλώντας την ανάπτυξη ινώδους ιστού (ουλές) στο συκώτι (κίρρωση) και στις πιο σοβαρές περιπτώσεις απώλεια της λειτουργίας του συκωτιού, καρκίνο και θάνατο. Η χρόνια ηπατίτιδα προκαλείται από τους ιούς της ηπατίτιδας B, C και D και αποτελεί σημαντικό πρόβλημα δημόσιας υγείας παγκόσμια.

Πώς μεταδίδεται

Ο ιός της ηπατίτιδας Α και της ηπατίτιδας Ε μεταδίδεται με:

  

• την κατανάλωση τροφής ή νερού που έχουν έρθει σε επαφή, κατά κάποιο τρόπο, με κόπρανα ατόμου που πάσχει από ηπατίτιδα Α
• τη στενή επαφή με άτομο που έχει ηπατίτιδα Α ή με σεξουαλική (στοματο-πρωκτική) επαφή
• σπανίως με αίμα (χρησιμοποίηση συριγγών σε χρήστες ναρκωτικών ουσιών) κατά τη διάρκεια της αρχικής φάσης της νόσου

Ο ιός της ηπατίτιδας Β μεταδίδεται:

• με σεξουαλική επαφή, χωρίς χρήση προφυλακτικού, με άτομο που έχει μολυνθεί με τον ιό
• με την κοινή χρήση συριγγών , βελονών ή άλλων αιχμηρών αντικειμένων
• από μολυσμένη μητέρα σε παιδί κατά τον τοκετό
• με την κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων (ξυραφάκια, οδοντόβουρτσα,  νυχοκόπτες)
• με μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του (εξαιρετικά σπάνια πια λόγω του συστηματικού ελέγχου στις Αιμοδοσίες)

Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται:

• από μολυσμένα με αίμα αντικείμενα (π.χ. κοινή χρήση συριγγών στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών, ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, βελόνες)
• με μεταγγίσεις αίματος ή παραγώγων του (εξαιρετικά σπάνια πια λόγω του συστηματικού ελέγχου στις Αιμοδοσίες)
• σπάνια με σεξουαλική επαφή, χωρίς χρήση προφυλακτικού, με άτομο που έχει μολυνθεί με τον ιό
• σπάνια από μολυσμένη μητέρα σε παιδί κατά τον τοκετό

Ο ιός της ηπατίτιδα D απαιτεί την παρουσία του ιού της Ηπατίτιδας Β μέσα στο ανθρώπινο σώμα για να εκδηλωθεί και μεταδίδεται: 

• με επαφή με μολυσμένο αίμα (χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών ουσιών, μεταγγίσεις αίματος)
• με σεξουαλική επαφή
• από μολυσμένη μητέρα στο νεογνό της κατά τη διάρκεια του τοκετού 

Αντιμετώπιση

 Για την αντιμετώπιση της ασθένειας αναζητήστε ιατρική βοήθεια. Ανάγκη από ειδική θεραπεία με φάρμακα έχει σημαντικό ποσοστό ασθενών με χρόνια ηπατίτιδα. Η χορήγησή της γίνεται μόνο από εξειδικευμένους γιατρούς και πάντα κάτω από ιατρική παρακολούθηση.

Μέτρα προφύλαξης

Για την ηπατίτιδα Α και την ηπατίτιδα Ε:

• πλένετε τα χέρια σας πριν την ετοιμασία και κατανάλωση τροφής, και μετά από κάθε χρήση τουαλέτας, αλλαγή πάνας σε παιδιά ή χρήσης προφυλακτικού
• εάν βρεθείτε σε χώρες όπου εμφανίζεται συχνά, πίνετε εμφιαλωμένο νερό, μη χρησιμοποιείτε παγάκια και μην πλένετε φρούτα και λαχανικά με νερό βρύσης
• αποφύγετε να μοιράζεστε τρόφιμα, ποτά και τσιγάρα με άλλους
• σε περίπτωση φυσικών καταστροφών, όπου το δίκτυο ύδρευσης-αποχέτευσης μπορεί να έχει υποστεί ζημιές, συμβουλευτείτε τις τοπικές αρχές για την καταλληλότητα του πόσιμου νερού
• ο ιός της ηπατίτιδας Α αδρανοποιείται στιγμιαία με το βρασμό του νερού και των τροφών, με παστερίωση και με τη χρήση οικιακής χλωρίνης (για επιφάνειες)

Για την ηπατίτιδα Β:

• ο εμβολιασμός αποτελεί το καλύτερο μέτρο πρόληψης
• σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε ενδοφλέβια ναρκωτικά, μη μοιράζεστε βελόνες, σύριγγες ή άλλα αντικείμενα και εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α και Β
• χρησιμοποιείτε προφυλακτικό σε κάθε είδους σεξουαλική επαφή, σε όλη τη διάρκειά της
• μη μοιράζεστε ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες, κτλ
• σκεφθείτε τους κινδύνους εάν επιθυμείτε να κάνετε τατουάζ ή τρύπημα διαφόρων σημείων του σώματος (βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιούνται αποστειρωμένα εργαλεία)
• εάν είστε επαγγελματίας υγείας εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Β
• εάν εκτεθείτε στον ιό της ηπατίτιδας Β, υπάρχει τρόπος προφύλαξης (με τη χορήγηση υπεράνοσης γάμμα σφαιρίνης και ταυτόχρονης έναρξης του εμβολιασμού)

Eάν είστε φορέας ηπατίτιδας Β:

• μη γίνετε αιμοδότης ή δωρητής οργάνων
• μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα που μπορεί να έχουν αίμα πάνω τους με άλλους (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες)
• καλύψτε κάθε ανοικτή πληγή ή τραύμα και καθαρίστε πιτσιλιές αίματος με αδιάλυτη χλωρίνη
• εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α

Eάν είστε έγκυος:

• εξεταστείτε για ηπατίτιδα Β. Μητέρες με ηπατίτιδα Β μπορεί να μεταδώσουν τη νόσο στα παιδιά τους κατά τη διάρκεια του τοκετού      

Για την ηπατίτιδα C:

• σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε ενδοφλέβια ναρκωτικά, μη μοιράζεστε βελόνες, σύριγγες ή άλλα αντικείμενα
• μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα που μπορεί να έχουν αίμα πάνω τους με άλλους (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες)
• σκεφθείτε τους κινδύνους εάν επιθυμείτε να κάνετε τατουάζ ή τρύπημα διαφόρων σημείων του σώματος (βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιούνται αποστειρωμένα εργαλεία)
• χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή

Για την ηπατίτιδα D:

• ο εμβολιασμός για την ηπατίτιδα Β είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης 
• σε ήδη χρόνιους φορείς ηπατίτιδας Β συστήνεται να αποφεύγουν συνήθειες υψηλού κινδύνου για λοίμωξη με τον ιό της ηπατίτιδας D (π.χ. αποφυγή χρήσης ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών)  

Πότε πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας

Εάν υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα (επίμονοι έμετοι, κιτρίνισμα δέρματος,  επιπλοκές) απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο.  Αν υποψιάζεστε ότι έχετε εκτεθεί στον ιό της ηπατίτιδας Β αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια καθώς είναι δυνατόν να δοθεί θεραπεία η οποία είναι πιο αποτελεσματική τις πρώτες 48 ώρες.

Εμβόλια

Ηπατίτιδα Α

Για την πρόληψη της ηπατίτιδας Α υπάρχει αποτελεσματικό και ασφαλές εμβόλιο. Απαιτούνται 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 6 μηνών- 1 έτους που προστατεύουν για μεγάλο χρονικό διάστημα (20 χρόνια). Η προστασία αρχίζει 4 εβδομάδες μετά από την πρώτη δόση του εμβολίου, κάτι που θα πρέπει να έχουν υπόψη τους όσοι σκοπεύουν να ταξιδέψουν σε χώρες όπου συναντάται συχνά η ηπατίτιδα Α

Ομάδες που πρέπει να εμβολιάζονται για την ηπατίτιδα Α είναι κυρίως :

• όσοι πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με μεγάλη εμφάνιση της ηπατίτιδας Α
• όλα τα ευαίσθητα άτομα που έρχονται σε επαφή με ασθενείς με οξεία ηπατίτιδα A
• τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων για άτομα με ειδικές ανάγκες
• χρήστες ενδοφλεβίων ουσιών, ομοφυλόφιλοι άνδρες, χρόνιοι ηπατοπαθείς
• εργαζόμενοι σε εργαστήρια που χειρίζονται υλικά που είναι δυνατόν να μεταδώσουν την αρρώστια

Ηπατίτιδα Β

Υπάρχει ασφαλές κι αποτελεσματικό εμβόλιο για την ηπατίτιδα Β.  Χορηγείται σε 3 δόσεις ενδομυϊκά (0, 1 και σε 6 μήνες). Υποχρεωτικός είναι σήμερα ο εμβολιασμός των βρεφών και παιδιών και συνιστάται στα άτομα που ανήκουν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου όπως:

• Εργαζόμενοι σε νοσηλευτικά ιδρύματα (ιατροί, νοσηλευτές, προσωπικό εργαστηρίων, φοιτητές ιατρικών επαγγελμάτων)
• Οδοντίατροι και βοηθητικό προσωπικό σε άμεση επαφή με ασθενείς
• Προσωπικό και τρόφιμοι ιδρυμάτων για άτομα με νοητική υστέρηση
• Προσωπικό κέντρων υποδοχής προσφύγων και μεταναστών, φυλακισμένοι και προσωπικό φυλακών σε στενή επαφή με άτομα υψηλού κινδύνου (π.χ. χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών)
• Ασθενείς σε αιμοκάθαρση ή πολυμεταγγιζόμενοι
• Άτομα σε στενή επαφή (σεξουαλική ή οικογενειακή) με φορείς του ιού
• Ομοφυλόφιλοι, εκδιδόμενα άτομα, χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών
• Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ιδιαίτερα αν έχουν άλλο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα
• Ταξιδιώτες σε χώρες όπου η αρρώστια εμφανίζεται συχνά
• Χρόνιοι ηπατοπαθείς (που δεν έχουν ηπατίτιδα Β)
• Ασθενείς που πρόκειται να κάνουν μεταμόσχευση οργάνων ή ιστών.

Ηπατίτιδα C

Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα C.

Ηπατίτιδα D

Για την ηπατίτιδα D συνιστάται το εμβόλιο της ηπατίτιδας Β καθώς ο ιός της ηπατίτιδας D απαιτεί την παρουσία του ιού της ηπατίτιδας Β στο ανθρώπινο σώμα για να εκδηλωθεί.

Ηπατίτιδα Ε

Δεν υπάρχει εμβόλιο για την ηπατίτιδα Ε.

---

Βιβλιογραφικές αναφορές
keelpno
nhs
cdc