Shënjat (Simptomat)

Simptomat , shënjat e pneumonisë mund të çfaqen befasisht 9 në 24 – 48 orë ) ose më vonë pas disa ditëve .

Si ngjitet (si transmetohet)

Pneumonia ngjitet nga personi në person nëpërmjet frymëmarjes kur një i sëmurë kollitet ose tështin ose flet dhe shpërndan në ajër pikëza shumë të vogla të padukshme .Gjithashtu rrallë pneumonia mundet të shkaktohet nga thithja e të vjellave të një trupi të huaj p.sh kikirik, ose të një substance të demshme si duhani ose ndonjë element kimik.

Përballimi

Për përballimin e sëmundjes kërkoni ndihmë mjeksore. Pneumonia e lehtë mundet të shërohet në shtëpi me antibiotikë, pushim dhe marrje lengjesh. Persona me probleme më të shumta shendeti do të duhet të mjekohen në spital pasi pneumonia mund të çojë në komplikacione të rënda.

Masa mbrojtëse, profilaktike

Persona të caktuar është me shumë e mundur të pësojnë pneumoni si të moshuarit > 65 vjeç dhe fëmijët < 5 vjeç. Persona deri 64 vjeç me probleme të shëndetit (p.sh. sëmundje sheqeri, HIV/AIDS) dhe persona 19- 64 vjeç që pijnë duhan ose kanë asthëm gjithashtu kanë rrezik të shtuar të pësojnë pneumoni. Pneumonia mund të parandalohet me vaksinim. Gjithashtu mindeni të pakësoni rrezikun të mos pësoni pneumoni duke pakësuar ekspozimin tuaj tek tymi i cikares dhe duke marrë mjekim ose parandalim për sëmundjet si sëmundje sheqeri, HIV/AIDS.

Për evitimin e ngjitjes

• Lani shpesh duart tuaja. Me këtë mënyrë mbroni veten tuaj dhe njerëzit për reth jush.
• Pastroni sipërfaqet që preken shpesh (si dorezat e mobiljeve, bangot)
• Mbuloni me kartpecetë gojën dhe hundën tuaj kur kolliteni ose tështini

Kur duhet të konsultoheni me mjekun tuaj

Nëqoftëse keni shënja (simptoma) të pneumonisë të vizitoni mjekun tuaj. Nëqoftëse keni shënja serioze si frymëmarje të shpejtë, dhimbje në gjoks ose konfuzion, kërkoni ndihmë urgjente mjeksore.

Vaksinat

Vaksina e pneumokokut (PVC) rekomandohet tek të gjithë fëmijët e shëndetshëm < 5 vjeç me moshë më të vogël aplikimi 6 javë.Vaksina PPSV rekomandohet të behet plus vaksines PCV të paktën 2 muaj pas dozës së fundit të PCV tek fëmijë > 2 vjeç nëse kanë të rritur rrezikun të sëmuren nga infeksione të rënda të shkaktuara nga pneumokoku .

Tek personat me moshë > 50 vjeç rekomandohet vaksinimi me një dozë PCV -13. Tek persona të moshës 19-50 vjeç rekomandohen 1-2 doza PPSV kur keta persona i prkasin grupit të rrezikut të rritur për > (p.sh. insufiçienca renale kronike, sëmundje sheqeri, sëmundje e zëmrës me çrregullime të rënda, sëmundje kronike të mushkërisë, pirës kronikë të duhanit e. tj.)

Referenca bibliografike
nhs
cdc
Programi Kombëtar i Vaksinimit për Fëmijët dhe Adoleshentët 2011